Fase 5
06/05/2024 - 28/06/2024Doelstelling
Fase 5 is de laatste fase waarin we zullen rapporteren over het verloop van onze challenge. Dit zal gebeuren aan de hand van vier deliverables.
We zullen een publiek rapport schrijven voor het bredere stakeholder- en expertennetwerk van VRT MAX en de Solid-technologie.
Daarnaast zullen we ook werken aan een businesspresentatie om onze tangible (Max Connected) voor te stellen aan de jury en tegelijkertijd te pitchen bij VRT. Hiervoor zullen we nog een pitch-workshop volgen om tips & tricks te krijgen over hoe we dit het beste aanpakken.
Als derde zullen we deze innovation journey tool verder afwerken. Deze zal ons enerzijds helpen om het rapport te schrijven aangezien we deze tijdens het verloop van onze challenge hebben bijgehouden. Anderzijds is het een fijne manier om extra onderbouwing aan te bieden waar in het rapport geen ruimte voor is. Zie deze documentatie dus als een diepgaandere versie van ons publiek rapport.
Als laatste hebben we uiteraard onze finale tangible. We creëerden tijdens het tweede semester een vernieuwde versie van VRT MAX in Figma. Wij zullen tijdens fase 5 hier de laatste hand aan leggen en hem zo functioneel mogelijk maken. Hiervoor gaan we aan de slag met de input uit fase 4 van de respondenten. Daarna ondergaat ons prototype nog een laatste test via walkthroughs bij onze doelgroep.
Vraagstelling
- Hoe kunnen we het proces dat we het afgelopen jaar hebben afgelegd rapporteren in het publieke rapport?
- Wat vindt de doelgroep van ons prototype?
Methodeplanning
- Aantal respondenten: 10
- Fase: Data verzameling
Taakverdeling
- Caitlyn Crew
- Amelie Laureys
Volledig team
- Esther Vandenberghe
- Keanu Verstraeten
- Ymke Aerts
- Katarina Demeyere
- Coralie D'haenens
- Amelie Laureys
METHODIEK 1: Cognitive walkthroughs
Aantal respondenten
Belangrijkste resultaten
- Er kwamen heel wat positieve punten rond het delen van data, de reviews, de aanbevelingen, de gebruiksvriendelijkheid en het platform visueel. Daarnaast ook nog een aantal werkpunten met betrekking tot de information buttons, toevoegen van vrienden, nodige toevoeging van informerende teksten en voorbeelden, navigeren doorheen VRT MAX, nieuwe functies. We stelden op basis van de walkthroughs nog enkele aanbevelingen op voor de toekomst.
Antwoorden
1. Wat vindt de doelgroep van ons prototype?
Over het algemeen zijn de respondenten enthousiast over Max Connected. Wat vooral naar voor kwam was dat de respondenten nog veel uitleg nodig hadden tijdens het gebruiken van ons prototype. Dit is iets wat we natuurlijk willen vermijden en hiervoor hebben we nog enkele aanbevelingen neergeschreven om mee te nemen.
PLUSPUNTEN
1. Data Delen:
De mogelijkheid om specifieke gegevens te delen en privacy-instellingen aan te passen, werd zeer positief ontvangen. Gebruikers waardeerden de controle over welke informatie ze delen en wanneer ze deze informatie delen.
2. Reviews en Aanbevelingen:
Het reviewaspect werd enthousiast ontvangen. Gebruikers vonden het nuttig om reviews van vrienden te lezen en zouden graag op elkaars reviews willen reageren.
Persoonlijke aanbevelingen, vooral wanneer ze afkomstig zijn van vrienden, werden als een waardevolle toevoeging gezien.
3. Gebruiksvriendelijkheid van het Platform:
Over het algemeen vonden gebruikers het platform duidelijk en gebruiksvriendelijk.
De opties om films en series door te sturen werden als leuk en praktisch ervaren.
4. Visuele Presentatie:
De visuele presentatie van het platform werd als aantrekkelijk en overzichtelijk beoordeeld. Gebruikers vonden het ontwerp esthetisch en gemakkelijk te navigeren.
WERKPUNTEN
1. Informatiebuttons:
Informatiebuttons (kleine i'tjes) vielen vaak niet op en werden door gebruikers over het hoofd gezien.
Voorstel om deze buttons groter te maken en een meer contrasterende kleur te geven. Als ze wel opvielen, worden ze niet echt aanzien als aantrekkelijk om echt te gaan lezen, dus een pop-up met informatie de eerste keer zou een mogelijke oplossing kunnen zijn.
2. Vrienden Toevoegen:
De functionaliteit om vrienden individueel toe te voegen was niet duidelijk genoeg. Gebruikers merkten dit vaak pas op na uitleg.
Aanbeveling om een meer contrasterende kleur voor de vriendenbalk te gebruiken en mogelijk het icoon te veranderen naar iets meer intuïtief, zoals een pin-icoon.
3. Inleidende Tekst en Voorbeelden:
Gebruikers hadden behoefte aan meer uitleg op bepaalde pagina’s, zoals de datadeelpagina. Een inleidende tekst en duidelijke voorbeelden kunnen hier helpen.
4. Navigatie:
Sommige gebruikers vonden de navigatie niet altijd intuïtief. Bijvoorbeeld, de home button en de VRT MAX button werden niet altijd correct gebruikt. Voorstel om de navigatie te verbeteren en duidelijkere aanwijzingen te geven.
5. Nieuwe Functies:
Er was interesse in nieuwe functies zoals een chatfunctie en de mogelijkheid om op reviews te reageren. Deze functies hoeven niet onmiddellijk geïmplementeerd te worden, maar zijn wel interessant voor toekomstige ontwikkelingen.
EXTRA AANBEVELINGEN NAAR TOEKOMST TOE
- Chatfunctie: Hoewel niet iedereen dit zou gebruiken, toonden enkele gebruikers interesse in een chatfunctie naast het doorsturen van series. Dit kan overwogen worden voor toekomstige updates.
- Reacties op Reviews: De mogelijkheid om op elkaars reviews te reageren kan de interactie en betrokkenheid van gebruikers vergroten.
- Persoonlijke Aanbevelingen: Het toevoegen van meer gepersonaliseerde aanbevelingen, gebaseerd op vrienden, kan de gebruikerservaring verder verbeteren.
- Samen Kijken Functie: Er was enthousiasme voor functies die sociale interactie bevorderen, zoals een ‘samen kijken’ functie.
Fase 4
26/02/2024 - 06/05/2024Doelstelling
In deze fase willen we graag ons concept MAX Connected uitwerken in een eerste prototype. Hierbij focussen we 3 verschillende functionaliteiten die we toevoegen aan VRT MAX, namelijk een sociale laag waar je dichte vrienden kan toevoegen, mogelijkheid van reviews en een log aan de hand van data delen via Solid. Dit zullen we uitwerken in Figma en verschillende keren testen bij ons doelpubliek aan de hand van focusgroepen om vervolgens met hun feedback weer aan de slag te gaan en de nodige aanpassingen te maken om tot een finaal prototype te komen.
Vraagstelling
- Wat vinden de respondenten uit de focusgroepen positief aan het login proces aan de hand van hun Solid datakluis?
- Wat vinden de respondenten uit de focusgroepen minder goed aan het login proces aan de hand van hun Solid datakluis?
- Wat zijn de bevindingen uit de focusgroepen over de sociale laag die we aan VRT MAX toevoegen genaamd Max Connected?
- Wat vinden de respondenten uit de focusgroepen van het implementeren en schrijven van reviews na het bekijken van series en films of het beluisteren van podcasts?
Methodeplanning
- Aantal respondenten: -
- Fase: Voorbereiding
- Aantal respondenten: -
- Fase: Voorbereiding
- Aantal respondenten: -
- Fase: Voorbereiding
- Aantal respondenten: -
- Fase: Data verzameling
Taakverdeling
- Caitlyn Crew
Volledig team
Volledig team
Volledig team
Volledig team
- Ymke Aerts
- Caitlyn Crew
- Fien Vanbuel
- Keanu Verstraeten
Volledig team
METHODIEK 1: Paper prototyping
Aantal respondenten
Belangrijkste resultaten
- We hebben onze ideeën uit de ideation fase op papier kunnen visualiseren waardoor heel het team op dezelfde lijn zat over over de 3 functies die we willen toevoegen aan VRT MAX, namelijk: inloggen met Solid datakluis, Max Connected (sociale platform) & schrijven van reviews.
METHODIEK 2: Scenarios of use
Aantal respondenten
Belangrijkste resultaten
- Dit ging hand in hand met het opstellen van onze paper prototypes. Het uitschrijven van de scenarios of use zorgde ervoor dat we dachten aan kleine details en we richting het ontwikkelen van wireframes en het voorbereiden van de focusgroepen wisten waar we op moesten letten bij het uitteken en uitleggen van onze ideeën.
- Bijvoorbeeld: inloggen op VRT MAX kan niet zomaar, je moet eerst naar Google gaan en zo de VRT MAX-pagina vinden.
METHODIEK 3: Wireframes
Aantal respondenten
Belangrijkste resultaten
- Na het ontwikkelen van paper prototypes en scenarios of use hadden we heel wat input om te beginnen aan onze wireframes die we ontwikkelden in Figma. Na een workshop van Tim en feedback van Tim & Olivier hebben hebben we onze versie van VRT MAX kunnen ontwikkelen.
- Dit zorgde ervoor dat onze 3 concepten visueel in Figma ontwikkeld waren waardoor we de mening van anderen konden vragen en we al deze feedback van zowel binnen onze groep, van onze UGent begeleiders als later uit de focusgroepen konden toevoegen en verwerken (ook nog in fase 5).
METHODIEK 4: Focusgroep
Aantal respondenten
Belangrijkste resultaten
- De respondenten vinden zowel het inlogproces, Max Connected (sociale laag) en de toevoeging van reviews aan VRT MAX een grote meerwaarde.
- Uit de focusgroepen zijn kleine aanpassingen naar boven gekomen, alsook nog een paar nieuwe ideeën die we in onze tangible kunnen integreren en kunnen meegeven aan VRT MAX.
Antwoorden
1. Hoe kunnen gebruikers inloggen met hun datakluis en externe data toevoegen aan hun profiel in VRT MAX?
- Algemeen beeld: positief en duidelijke login
- Duidelijke stappen, met of zonder begeleiding
- Respondenten zijn vertrouwd met login-schermen
- Gemakkelijk en veilig gevoel bij Solid alle data bundelt
- Quote: “Handig dat je niet telkens opnieuw moet beginnen en handig om je data over te zetten.”
- Transparantie data:
- Positief over de mogelijkheid om zelf te selecteren welke data je kan delen
- Gebruiksvriendelijke settings
- Data delen:
- Discussiepunt in de focusgroepen. Dit is duidelijk een persoonlijke kwestie voor iedereen.
- Sociale media: fijn dat je apart per platform kan kiezen. Bepaalde platformen zouden hen minder interesseren. Vooral degenen die ze meer gebruiken wel aanzetten.
- Privacy slider:
- Veel waardering en interesse in
- Handig om inspiratie op te doen
- Als je met meerdere mensen kijkt is het fijn dat je het kan afzetten om een programma moet kiezen
2. Wat vinden de respondenten uit de focusgroepen minder goed aan het login proces aan de hand van hun Solid datakluis?
Vraagtekens bij de respondenten over het uitschakelen van data delen a.d.h.v. een privacy slider.
- Privacy slider: hoe effectief is dit?
- Quote: “Wat ik niet goed snap is of je de toegang ook kan afzetten, want ze hebben al toegang gehad en hebben alles al kunnen verzamelen”
In vraag stellen van Solid als achterliggend systeem
- Quote: “Gaan bedrijven als Apple Music en Twitter daar zomaar aan toegeven? Voor hen is dat toch niet interessant?”
Data delen
- Gemengde gevoelens over welke data wel en niet gedeeld zou moeten worden, zoals live locatie en regio. Ze zien voor als nadelen hiervan in.
- Onduidelijkheden waarom openbaar vervoer data gedeeld moeten worden (was in de 2e focusgroep wel duidelijk)
- Verdeelde mening over sociale media data delen: sommigen meer beschermend over hun privacy. Bang voor te veel info uit profiel te halen
Transparantie data delen (informatie tekstballonnen)
- Respondenten zouden niet veel verder lezen dan de titel
- Wel lezen doordat het een nieuwe functie is, nadien niet meer
3. Wat zijn de bevindingen uit de focusgroep over de sociale laag die we aan VRT MAX toevoegen genaamd "Max Connected"?
Algemeen:
- Groep is enthousiast en positief
- 2 respondenten denken spontaan aan Spotify & die functie gebruiken ze veel
- Respondenten geven aan dat ze veel series beginnen te kijken omdat vrienden ook kijken en om nieuwe dingen te ontdekken.
- Leuke naam & slogan!
Bezorgdheden:
- 1 respondent is bezorgd: (als alle vrienden van je sociale media volgen) zien teveel mensen wat je live aan het kijken bent.
- Een mogelijke oplossing die de groep voorsteld - Beste vrienden (zoals op Instagram)
- Andere oplossing: Max Connected zien zoals BeReal: elkaar toevoegen afzonderlijk, voordat je vrienden bent.
Positief:
- Privacy slider: goed als je gênante dingen kijkt en handig dat het duidelijk is hoe je dit makkelijk afzet
Favoriete functies:
- Cirkels met vrienden
- Direct op de home-pagina
- Goed overzicht van iedereen
Onduidelijkheden:
- Plus achter de cirkels met vrienden
- Waarvoor dient deze?
- vrienden pinnen - nieuw idee!
Waarom zou je (de vernieuwde) VRT MAX wel gebruiken?
- Om inspiratie op te doen
- Leuk onderonsje tussen vrienden, elkaar aanspreken wat je hebt gezien
- Sociale band versteken
- Mensen stalken (vooral zien wat mensen aan het doen zijn)
- Bij verveling eens kijken op VRT MAX wat mijn vrienden aan het kijken zijn.
Waarom zou je de (vernieuwde) VRT MAX niet gebruiken?
- Mensen zijn misschien beschaamd over wat ze kijken
- Soms gebruiken kinderen hetzelfde account als ouders, misschien niet zo handig
- VRT MAX niet groot genoeg om inspiratie op te doen, maar misschien is dit de volgende stap.
- Sociale druk om veel vrienden te hebben
Speelt de vernieuwde versie van VRT MAX beter in op de gebruikerservaring?
- Respondenten vinden van wel
- Het maakt het persoonlijker, want het zijn jouw vrienden. Dat is iets wat je bij de huidige versie minder hebt. Het enige dat het persoonlijk maakt is ‘verder te bekijken’.
- Het wordt meer een ervaring
4. Zijn gebruikers enthousiast over het schrijven van reviews na het bekijken van series en films of het beluisteren van podcasts?
Over het algemeen wel, de deelnemers van de focusgroepen stonden positief tegenover het concept van reviews.
De meeste deelnemers zouden zelf reviews schrijven, omwille van volgende redenen:
- Het sociale aspect – om achteraf in het echt er over te praten
- Om vrienden te helpen
- Als anderen het ook doen
- Om betere persoonlijke aanbevelingen te krijgen. Als ze 3 true crime series 5 sterren hebben gegeven, krijgen ze opnieuw een gelijkaardige serie voorgeschoteld. Ander voorbeeld: aanbeveling van een nieuw seizoen van een serie die je veel sterren hebt gegeven.
Wanneer men aangaf geen reviews te willen schrijven, had dit te maken met privacyoverwegingen of de moeite die men hierin zou moeten steken. Hierdoor werden enkele voorwaarden geformuleerd voor het plaatsen van een review:
- De review mag enkel zichtbaar zijn voor de eigen, dichte vrienden. De drempel om voor onbekenden op het platform een review te schrijven is te hoog. In dit verband gaf men het idee om iets te creëren als “close friends” op instagram.
- Ondanks dit idee, stelden de respondenten zich dan wel de vraag hoe representatief dergelijke rating is. => Een oplossing zou zijn om de gemiddelde sterrating wel te baseren op reviews van iedereen, maar dat je enkel de reviews van vrienden kan bekijken.
- Men niet te veel moeite moet doen om een review te plaatsen
- Niet per aflevering, enkel na het bekijken van een volledig seizoen. De pop-up aan het einde van een serie vinden ze goed om ze te herinneren om een review achter te laten.
- Sterratings maken het makkelijk, aangezien men hier weinig moeite voor moet doen. Het verplicht maken van schriftelijke commentaar wordt sterk afgeraden. Automatisch zinnen of ‘tags’ kunnen aanduiden kunnen hier als oplossing dienen.
- Mogelijkheid om reviews enkel voor jezelf te schrijven om zo wel nog steeds je persoonlijke aanbevelingen te kunnen optimaliseren zonder dat anderen zien wat jij van een programma vindt. Daarnaast vindt men het ook belangrijk dat de zichtbaarheid van hun reviews een aan- en uitknop moet hebben.
Alle deelnemers zouden de reviews van anderen lezen. Ze zouden reviews lezen in volgende situaties:
- Als ze geen inspiratie hebben wat ze moeten kijken
- Om te zien wat hun vrienden hebben gekeken en wat zij interessant vonden
- Zouden sneller de review lezen van een goede vriend. Dus ook afhankelijk van wie het schrijft en hoe dicht deze persoon bij je staat.
- Het hoeft voor de deelnemers niet om reviews van bekende Vlamingen te kunnen lezen. Ze zagen er geen meerwaarde in, het is minder geloofwaardig en komt over als reclame.
Mogelijke nadelen
- Het principe van netwerkeffect speelt hier heel hard: de adoptie zal snel gaan als veel vrienden dit doen, als niet veel vrienden het zullen doen zal het niet aanslaan --> oplossing: als de functie nieuw is: pop-ups geven als nudge om mensen aan te sporen dit te doen.
Mogelijke veranderingen
- Vrienden kunnen taggen in reviews
- Melding krijgen als iemand een review achterlaat (Dit mag op een aparte plaats zijn, via een belletje. Interessant zou zijn dat je kan aanpassen welke meldingen je wel en niet zou binnenkrijgen) maar er mag geen overkill zijn van meldingen
Wat nemen we mee naar de volgende onderzoeksstap?
De input uit de focusgroepen zullen we verwerken in onze tangible in Figma, daarna zullen we nog individuele walkthroughs doen om deze te testen op gebruiksvriendelijkheid.
Te onthouden voor op te leveren tangible:
Login:
- Meer duidelijkheid geven hoe de privacy slider werkt en hoe deze effectief kan zijn
- Hier kunnen we extra uitleg voor geven bij het data deel dashboard, want dit was nu nog niet het geval, hier is enkel info over via een pop-up
- Extra data toevoegen op basis van interesses: deze opties kunnen we op basis van de focusgroepen toevoegen
- Beroepsgegevens
- Hobby’s
- Sportgerelateerde zaken, zoals Strava
- Youtube
- Content delen naargelang moment van de dag pushen, zoals bijvoorbeeld in de ochtend podcasts en radio en in de avond eerder films en series
- Dit kunnen we eventueel integreren aan de hand van een extra knop bij het data deel platform, zodat ze hierin de mogelijkheid hebben en hiervan meldingen zouden kunnen krijgen
- Nog transparanter en duidelijker communiceren waarom bepaalde data handig kan zijn om te delen, zoals bij live locatie en openbaar vervoersdata
- Duidelijke titels
- Liever kernwoorden of een duidelijke uitleg in een zin is voldoende
- Enkel in het begin lezen omdat het een nieuwe functie is, hier kunnen we met pop-ups werken om ervoor te zorgen dat ze genudged worden om dit toch ook te lezen als het geen nieuwe functie meer is
Max Connected:
- Beste vrienden - lijst
- Pinnen van de vrienden waar je een live activiteit van wilt zien
Reviews:
- Vrienden kunnen taggen in reviews
- Melding krijgen als iemand een review achterlaat (Dit mag op een aparte plaats zijn, via een belletje. Interessant zou zijn dat je kan aanpassen welke meldingen je wel en niet zou binnenkrijgen) maar er mag geen overkill zijn van meldingen
Fase 3
19/02/2024 - 23/02/2024Doelstelling
In deze fase werden er een heleboel ideeën ontwikkeld die ervoor zullen zorgen dat de VRT MAX gebruikerservaring van 18 - 24 jarigen zal verbeteren. Door middel van een Lotus Blossom en creatieve brainstormsessie hebben we met ons team heel wat ideeën & requirements opgelijst die mogelijks een deel van onze oplossing zullen vormen. Er werd op het einde van deze fase gekozen om het concrete idee van MAX Connected uit te werken. Dit zal gebeuren in de volgende fase.
Vraagstelling
- Wat zijn de requirments die onze oplossing nodig heeft?
- Hoe kunnen we de gebruikerservaring van 18 - 24 jarigen op VRT MAX verbeteren?
Methodeplanning
- Aantal respondenten: -
- Fase: Data verzameling
- Aantal respondenten: -
- Fase: Voorbereiding
Taakverdeling
Volledig team
Volledig team
METHODIEK 1: Lotus blossom
Aantal respondenten
Belangrijkste resultaten
- In deze brainstormsessie met het hele team haalden we allerlei ideeën voor features die we kunnen invoegen in onze tangible.
- De Lotus Blossom methode stelde ons in staat om innovatieve ideeën te genereren en diverse oplossingsmogelijkheden te verkennen. Zo kwamen we tijdens de brainstormsessie tot allerlei features die we konden invoegen in onze tangible. We zijn gestart met 8 requirements die onze tangible nodig zou hebben, namelijk sensibilisering, transparantie over data, vindbaarheid van data, data als valuta, overzichtelijke user interface, verbeteren persoonlijke aanbevelingen, bereidheid tot data delen en het aantrekkelijk maken voor jongeren tussen de18 en 24 jaar oud. Vervolgens hebben we voor ieder van deze requirements een voorbeeld gezocht dat zo ver mogelijk van onze challenge lag. Dit stimuleerde een brainstorm over mogelijke aspecten van onze tangible.
METHODIEK 2: Creative brainstorm
Aantal respondenten
Belangrijkste resultaten
- Uiteindelijk leidde de ideeën uit de Lotus Blossom tot twee concrete ideeën. Het eerste heet "MAX Connected". Max Connected dient gezien te worden als een nieuwe sociale laag die we toevoegen aan het VRT MAX-platform. Binnen dit concept kan je connecteren met je vrienden om te zien wat zij aan het bekijken zijn, wat hun VRT MAX kijkgeschiedenis is, welke reviews ze geven op series, ... Deze sociale connecties, in samenloop met de data die je deelt, zorgen voor verbeterde persoonlijke aanbevelingen.
- Het tweede idee noemen we het "VRT Data Dashboard". Het VRT Data Dasboard biedt een overzicht van welke data uit je datakluis je deelt met VRT MAX. Buiten het overzicht krijg je een uitgebreide uitleg over welke invloed data delen heeft en welke voordelen dit voor jou kan hebben als individu, maar ook wat VRT met je data doet.
Antwoorden
1. Wat zijn de requirments die onze oplossing nodig heeft?
Sensibilisering
Transparantie over data
Vindbaarheid van data (flow)
Data als valuta
Overzichtelijke user interface
Aantrekkelijk voor jongeren 18 - 24 jaar
Bereidheid tot data delen
Verbeteren persoonlijke aanbevelingen
2. Hoe kunnen we de gebruikerservaring van 18 - 24 jarigen op VRT MAX verbeteren?
Onze challenger heeft ons gevraagd om in te zetten op het tweede concept, namelijk MAX Connected. Hiermee zullen we inzetten op de sociale connectie van jongeren en een sociale laag toevoegen aan het VRT MAX-platform. Dit gebeurt aan de hand van nieuwe features zoals reviews, recensies van series, live kijkdata van vrienden, ... Dit zijn allemaal nog ideeën die we graag in de volgende fase praktisch uitwerken.
Wat nemen we mee naar de volgende onderzoeksstap?
We zullen onze focus leggen op het MAX Connected concept en dit vervolgens uitwerken in een tangible. We zullen in de volgende fase een aantal features moeten kiezen om ons op te focussen, deze dan vervolgens gaan prototypen, testen en die feedback verder meenemen in onze uitwerking.
Te onthouden voor op te leveren tangible:
Requirements: Sensibilisering, Transparantie over data, Vindbaarheid van data (flow), Data als valuta, Overzichtelijke user interface, Aantrekkelijk voor jongeren 18 - 24 jaar, Bereidheid tot data delen en Verbeteren persoonlijke aanbevelingen
Fase 2
16/10/2023 - 11/12/2023Doelstelling
- We willen graag onze doelgroep (18 - 24 jaar) beter in kaart brengen. Wat zijn hun points of pain? Wat vinden ze belangrijk als het gaat over het delen van persoonlijke data? Wat is hun huidige gebruikerservaring van VRT MAX? Waar hebben ze behoefte aan?
- We zullen aan de hand van persona's, beschrijven voor wie we een oplossing aan het uitwerken zijn. We zullen ons hierbij baseren op profielen uit de Solid-monitor 2022.
- Aan de hand van verschillende onderzoeksmethoden gaan we op zoek naar verschillende points of pain en proberen we onderstaande vragen te beantwoorden. Deze onderzoeksmethoden houden in: focusgroepen, expertinterviews en een survey. Hierdoor zullen er verschillende problemen naar boven komen, dat ons in staat stelt om een lijst te creëren van alle points of pain & problemen, die we verder kunnen meenemen naar de uitwerking van een oplossing in een latere fase.
- We willen een beter inzicht krijgen in alle mogelijkheden van Solid persoonlijke datakluizen.
Vraagstelling
- Hoe denken jongeren over VRT MAX? (Focusgroep + survey)
- Welke bezorgdheden ervaren jongeren als het gaat over persoonlijke datakluizen? (Focusgroepen + survey)
- Wat zijn de points of pain die jongeren ervaren bij het gebruiken van VRT MAX? (Focusgroepen + survey)
- Wat zijn de points of pain van persoonlijke datakluizen? (Focusgroepen + survey)
- Hoe ziet VRT de toekomst van persoonlijke datakluizen binnen hun platform VRT MAX? (Expertinterview)
- Hoe ziet Solid4Media de toekomst van persoonlijke datakluizen? (Expertinterview)
- Hoe zien andere platformen eruit? (Benchmarking)
- Wat doet VRT vandaag met de data die ze kennen van hun gebruikers? (Expertinterview)
- Wat doet de VRT vandaag om inzage te krijgen over hun jongere doelpubliek? (Expertinterview)
- Wat zijn de voordelen voor jongeren om persoonlijke datakluizen te gebruiken? (Focusgroepen + expertinterviews + survey)
- Welke meerwaarde zouden persoonlijke datakluizen hebben voor persoonlijke aanbevelingen op VRT MAX?
- Wat zal belangrijk zijn bij het invoeren van persoonlijke datakluizen?
- Willen jongeren data delen met VRT MAX? Zo ja, welke data?
- Hoe bewust zijn jongeren bezig met hun data?
- Hoe is het gesteld met het vertrouwen in de VRT?
Methodeplanning
- Aantal respondenten: -
- Fase: Voorbereiding
- Aantal respondenten: -
- Fase: Voorbereiding
- Aantal respondenten: 16
- Fase: Data verzameling
- Aantal respondenten: 4
- Fase: Data verzameling
- Aantal respondenten: 250
- Fase: Data verzameling
Taakverdeling
- Anna Loots
- Ymke Aerts
- Anna Loots
- Katarina Demeyere
- Elodie Devos
- Amelie Laureys
- Fien Vanbuel
- Elodie Devos
- Amelie Laureys
- Esther Vandenberghe
- Keanu Verstraeten
- Caitlyn Crew
- Coralie D'haenens
Volledig team
- Ymke Aerts
- Caitlyn Crew
- Katarina Demeyere
- Anna Loots
- Fien Vanbuel
- Caitlyn Crew
- Amelie Laureys
METHODIEK 1: Expert interview
Aantal respondenten
Belangrijkste resultaten
- In het expertinterview met Peter Mechant (senior onderzoeker @imec & gast professor @UGent, onderzoeksgroep MICT, trekker van SolidLab Flanders en Solid4Media) werd duidelijk dat de technologie van persoonlijke datakluizen nog in zijn kinderschoenen staat. Momenteel staat Solid in de fase van early adopters en moeten we de ‘chasm’ nog overbruggen. Of burgers uiteindelijk de technologie volledig gaan adopteren valt momenteel nog niet te voorspellen. Ook hoofd van het onderzoeksteam van de VRT, Thijs Vanderhaegen, is heel sceptisch over de realiseerbaarheid van het project. Mensen staan niet te wachten op deze technologie, er is geen nood aan en op dit moment lijkt het project onrealistisch omdat het nog heel abstract lijkt. Aline Cadron (digitale data-analist, VRT) en Sofie De Coker (hoofd van Generation Next, VRT) gaven beiden aan dat mochten gebruikers meer data delen dit zou resulteren in het verhogen van de gebruikerservaring voor gebruikers van VRT Max. Dit zou vervolgens ook voor VRT Max voordeel kunnen opleveren omdat ze gerichter persoonlijke aanbevelingen kunnen doen indien ze meer en diverse data zouden kunnen verzamelen over de gebruikers (bv. Live locatie, NMBS-data, data over gezinssamenstelling). Ze zijn zich er echter van bewust dat gebruikers niet echt open staan om deze en andere sensitieve data te delen. Er geldt echter ook hoe meer contextgedreven data gebruikers delen, hoe beter de personalisatie van deze platformen zal vorm krijgen voor de eindgebruiker. Anderzijds gaan persoonlijke aanbevelingen niet alles kunnen oplossen. Mensen zijn heel complex en veranderen zo snel dat het bijna niet realistisch is. De taak van de VRT is bovendien smaakverbredend te inspireren en niet per se meer content aan te bieden. Een hogere mate van personalisatie is dus eerder afhankelijk van de noden van de gebruiker in de context van VRT.
- Thijs Vandehaegen wees erop dat het belangrijk is te onthouden dat de VRT een maatschappelijke functie en opdracht moet vervullen. Verschillende doelgroepen moeten op een verschillende manier bereikt worden met de juiste content. Het algoritme voor persoonlijke aanbevelingen moet enerzijds rekening houden met de behoeften van de mensen en anderzijds breed genoeg blijven (cf. opdracht van de VRT) en contextuele factoren zoveel mogelijk meenemen. Zowel Aline Cadron, Sofie De Coker en Thijs Vanderhaegen gaven aan dat jongeren tussen 12 en 24 jaar het moeilijkst te bereiken zijn door de VRT. Ze associëren VRT vaak met nieuws, lokale content, politiek, saaiheid, ‘niet hun platform’. Hierdoor vormt het het een uitdaging om de jongeren te betrekken bij het platform en hun mediacontent aan te leveren. Dit hangt samen met de verschillende verwachtingen, behoeften en mediagebruik van jongeren in vergelijking met andere doelgroepen. Daarbovenop is het speelveld de afgelopen 10-15 jaar enorm veranderd, denk bijvoorbeeld aan de evolutie van lineair naar on-demand kijkgedrag de afgelopen decennia. Enkele cijfers van een onderzoek uit 2021: slechts 48% van de Vlamingen (boven de 16 jaar) weet wat personalisatie is. Hiervan zijn slechts 1/5 65+. Lager opgeleiden zijn vaak minder digitaal geletterd. 62% Vlaamse jongeren vindt personalisatie nuttig. Bij volwassenen ligt dit percentage op 38%. Jongeren staan er meer voor open om meer informatie te delen. Vertrouwen in de VRT als instelling ten opzichte van andere openbare instellingen: 6e plaat in het lijstje van 22 openbare instellingen (na dokters, brandweer, mutualiteit...). Er is een kloof in vertrouwen. Jongeren, mensen met buitenlandse afkomst hebben een lager vertrouwen in de VRT. De exacte reden hiervoor is niet duidelijk. Maar de bouwstenen van vertrouwen zijn enorm moeilijk in kaart te brengen, dit is sterk afhankelijk van persoon tot persoon.
METHODIEK 2: Focusgroep
Aantal respondenten
Belangrijkste resultaten
- Het overgrote deel van de mensen die deelnamen aan de focusgroepen zouden data willen delen met VRT MAX om betere persoonlijke aanbevelingen te krijgen. De deelnemers hebben geen probleem om hun socio-demografische data te delen, maar live locaties, bankgegevens of data van sociale mediaplatformen zijn grijze zones voor de deelnemers.
- De deelnemers zouden de persoonlijke datakluis gebruiken om een beter overzicht te krijgen van welke data ze met wie delen. Een aantal deelnemers zijn echter sceptisch over hoe waterdicht de persoonlijke datakluizen zijn en wijzen op een angst dat grote mediabedrijven weer een andere weg zullen vinden om data te verkrijgen. Er komt ook naar voren dat de Vlaamse 18 - 24 jarige vaak niet bewust zijn van de gevaren rond het delen van data met allerhande grote spelers en websites volgens de participanten van de focusgroepen.
METHODIEK 3: Survey
Aantal respondenten
Belangrijkste resultaten
- Ons onderzoek focust op de gebruiksvriendelijkheid van VRT max dus deze resultaten waren handig voor de volgende stappen die we nu gaan moeten ondernemen: Tevredenheid ten aan zien VRT MAX met gemiddelde van 3.9 (/5). De tevredenheid over de gebruiksvriendelijkheid verschilt niet onder de profielen. Gebruiksvriendelijkheid scoorde het hoogst met een gemiddelde van 4.18 (/5) Transparantie scoorde het laagst met een gemiddelde van 3.59 (/5) Op toegankelijkheid over verschillende apparaten heen zien we een gemiddelde van 4.13 (/5). Dit wil zeggen dat de VRT MAX gebruikers in het algemeen ‘tevreden’ zijn van de toegankelijkheid. Ook de bewustzijn rond data speelde bij onze respondenten van de survey een grote rol: De koploper die het meest op de eerste plaats stond bij de vraag motivaties om een datakluis te gebruiken is ‘privacy’ (2.51/7). Daarbovenop worden opslag en veiligheid (3.21/7) en controle (3.27/7) ervaren als belangrijke motieven voor het gebruik van datakluizen. Verder was de grootste barrière om datakluizen te gebruiken 'zorgen om privacy'. Dit betekent dus dat er zeker nog bewustzijn nodig is hieromtrent aangezien datakluizen net positief zullen zijn voor privacy. Het lijkt dat respondenten het belangrijker vinden om datakluizen te gebruiken omwille van de garantie op transparantie en controle, eerder dan aanbevelingen te krijgen op vlak van content. Angst voor verslaving door aanbevelingen scoort zeer laag, terwijl dit wel sterk naar voor kwam in de focusgroepen.
- In totaal hadden we 281 respondenten. Hiervan waren 193 vrouwen en 83 mannen. Deze kloof is een beperking van het onderzoek. We hebben de survey apart gedeeld voor extra mannelijke respondenten om deze kloof een beetje meer te dichten. De respondenten kregen een percentage toegekend in hoeverre ze bij één van de drie profielen pasten. Bij sommigen was dit percentage bijna gelijk over de drie profielen heen, dus konden deze respondenten niet meegeteld worden voor analyses gebaseerd op de verschillende profielen. De uiteindelijke verdeling van deze profielen was als volgt: 229 respondenten, 63 Privacy Pioniers, 100 Onbezorgde Opportunisten en 66 Argwanende Achterblijvers.
METHODIEK 4: Benchmarking
Aantal respondenten
Belangrijkste resultaten
- In de benchmarking werden Netflix, Streamz, VTMGO en VRT MAX bestudeerd en met elkaar vergeleken. Hiernaast werd ook Digi.me, een digitale datakluis, bestudeerd. Hiertui bleek dat elk platform een eigen privacyverklaring en cookiebeleid heeft, die allemaal redelijk op elkaar gelijken. Omdat wij hier specifiek naar op zoek gingen waren deze verklaringen redelijk snel te vinden maar voor iemand die hier minder vaardig mee is of niet bewust zelf naar op zoek gaat, zitten de privacyverklaring en het cookiebeleid redelijk verstopt. De pagina van VRT MAX was het meest overzichtelijk en makkelijk te gebruiken. De gebruiker komt namelijk terecht op een pagina waar overzichtelijk wordt weergegeven welk VRT merk toegang heeft tot welke data. Daarboveop heeft VRT een volledige website opgericht waar alles omtrent data en privacy duidelijk staat uitgelegd. Hierop staan ook twee video’s die op een visuele manier uitlegt hoe VRT omgaat met de gegevens van haar gebruikers.
- Algemeen (over de 4 platformen en de digitale datakluis) wordt er een grote verantwoordelijkheid bij de gebruiker gelegd om zelf bewust bezig te zijn met hun data en wat het platform hiermee doet. De knoppen ‘privacybeleid’ en ‘cookiebeleid’ zijn namelijk niet direct zichtbaar. Het is pas nadat de gebruiker hier specifiek naar op zoek gaat, dat ze op deze pagina’s belanden. Wat voor ons dus een grote troef zou lijken is het toevoegen van meer nudges op streamingsplatformen die mensen eraan herinneren om bewust om te gaan met hun data, de privacyverklaring te lezen, op de hoogte zijn welke data ze delen met een platform en dergelijke.
METHODIEK 5: Literatuurstudie
Aantal respondenten
Belangrijkste resultaten
- De hedendaagse zorgen van gebruikers over de controle en transparantie van hun persoonlijke gegevens hebben geleid tot het opkomen van oplossingen zoals persoonlijke datakluizen (Het Vlaams Datanutsbedrijf, 2022; Maes at al., 2023). Deze datakluizen, waarvan Solid een specifieke toepassing is, introduceren een meer gedecentraliseerd model waardoor gebruikers in staat zijn controle te hebben over hun gegevens en deze te delen op basis van hun eigen voorkeuzen (Janssen et al., 2020). Dergelijke datakluizen brengen verschillende voordelen met zich mee. Het voornaamste voordeel voor gebruikers is het verwerven van meer controle over de persoonlijke gegevens, wat op zijn beurt resulteert in een verbeterde privacy- en databescherming. Daarnaast verwerven datakluizen verscheidene analyses die interessant kunnen zijn voor individueel gebruik. Tot slot heeft de gebruiker de mogelijkheid om hun gegevens te verhandelen, wat kan resulteren in een financieel voordeel (Fallatah et al., 2023; Janssen et al., 2023). Naast gebruikers ondervinden ook bedrijven verschillende voordelen. Zij profiteren namelijk van een beter gebruiksvertrouwen, toegang tot een breder scala aan gegevens en lagere operationele kosten (Fallatah et al., 2023). Een specifieke toepassing van dergelijke datakluizen heeft betrekking op het gebruik ervan bij de creatie van persoonlijke aanbevelingen op streamingsplatformen. Streamingsplatformen gebruiken hiervoor PRS-algoritmen die afhankelijk zijn van verschillende soorten gebruikersdata om gepersonaliseerde aanbevelingen te doen. Hoewel het potentieel van dergelijke datakluizen aanzienlijk is, blijkt uit onderzoek dat de bereidheid van gebruikers om persoonlijk data te delen voor betere aanbevelingen nog relatief laag is. Dit kan verklaard worden door een beperkt begrip van gebruikers over deze aanbevelingssystemen, waardoor transparantie en controle belangrijke aspecten zijn voor een positieve gebruikerservaring (Budiu, 2018; Janssen et al., 2022; Maes et al., 2022). In het kader van het optimaliseren van de gebruikservaring van jongeren op VRT MAX door het delen van data via persoonlijke datakluizen, is het van belang om rekening te houden met deze bevindingen en de specifieke attitudes van verschillende gebruikersprofielen in Vlaanderen. Het belang van transparantie, controle en bewustwording manifesteren zich als cruciale elementen voor het succesvol implementeren van dergelijke systemen en het maximaliseren van de voordelen voor zowel gebruikers, als organisaties (Janssen et al., 2020).
Antwoorden
1. Hoe denken jongeren over VRT MAX? (Focusgroep + survey)
Bevindingen uit de focusgroepen:
De participanten gebruiken VRT MAX voornamelijk voor specifieke programma’s. Meerdere participanten gaven aan VRT MAX het minst te gebruiken in vergelijking met andere streamingplatformen. De participanten kijken voornamelijk ‘s avonds. Slechts een uitzonderlijk geval keek ‘s ochtends. Daarnaast kijkt iedereen via de website en niet via de app.
Positieve aspecten:
- Alle content van meerdere platformen, zoals radio, televisie, podcasts, zijn op één plaats terug te vinden.
- Geen commerciële speler. Men ervaart de weinige reclame als een aangename meerwaarde van het platform.
- Goede Vlaamse content.
- Gratis in combinatie met weinig reclame. Is een unieke eigenschap van VRT MAX die als zeer positief wordt ervaren.
De negatieve aspecten / points of pain van het platform komen later nog aan bod.
Bevindingen uit de survey:
Uit de resultaten van de survey bleek dat de gemiddelde tevredenheid ten aanzien van VRT MAX hoog ligt. Er is sprake van een gemiddelde van 3.9/5 wat duidt op een tevreden blik op VRT MAX volgens de survey.
Gebruiksvriendelijkheid van VRT MAX scoort het hoogste met een gemiddelde van 4.18/5, wat wijst op een hoge mate van tevredenheid op vlak van dit aspect. Vervolgens scoort transparantie het laagste met een gemiddelde van 3.59/5, wat nog steeds wijst op een tevreden blik op transparantie van VRT MAX.
Als er wordt gefocust op de solidprofielen, is er een significant verschil in tevredenheid ten aanzien van VRT MAX op vlak van content. De test toont aan dat argwanende achterblijvers verschillen van onbezorgde opportunisten op vlak van content op VRT MAX, waar argwanende achterblijvers minder tevreden zijn dan onbezorgde opportunisten.
2. Welke bezorgdheden ervaren jongeren als het gaat over persoonlijke datakluizen? (Focusgroepen + survey)
Voornamelijk bezorgdheden omtrent privacy en de veiligheid van persoonlijke datakluizen. Tijdens de focusgroepen kwam vervolgens ook de bezorgdheid van datamining naar boven. Hierbij hebben de jongeren aangehaald dat ze de grote mediaspelers niet vertrouwen en dat ze altijd hun weg rond de regelgevingen zullen vinden om onrechtmatige toegang te verkrijgen tot de data van de eindgebruiker. Ook zijn de respondenten van de focusgroep bang voor hacking van persoonlijke datakluizen of onrechtmatig gebruik van persoonlijke gegevens.
De respondenten van de focusgroepen twijfelen over het nut van de persoonlijke datakluizen. Er wijzen een aantal respondenten op het feit dat er momenteel al heel erg veel informatie online staat en dat persoonlijke datakluizen misschien wel te laat komen in dit verhaal.
Ze geven aan dat ze schrik hebben om in een filterbubbel te belanden omwille van over-personalisatie. Het aanbieden van een on/off button op het VRT MAX platform zou een mogelijke oplossing hiervoor kunnen zijn.
3. Wat zijn de points of pain die jongeren ervaren bij het gebruiken van VRT MAX? (Focusgroepen + survey)
- Jongeren geven aan VRT MAX vandaag het minst te gebruiken in vergelijking met andere streamingsplatformen.
- Geen goeie content
- Moeilijk om spontaan content te vinden, wordt eerder gebruikt om gericht bepaalde programma's te kijken
- Persoonlijke aanbevelingen zijn vaak niet accuraat. Velen participanten hopen dat VRT MAX hier meer gaat op inzetten zodat deze beter verlopen.
- De lay-out van de website wordt als overweldigend en druk ervaren. Er wordt te veel content in het gezicht van de gebruikers geduwd. Ze hopen op een simpele lay-out in de toekomst.
- Veel programma’s worden er na een tijd afgehaald. Dit wordt ervaren als een jammere zaak, omdat er zo veel content wordt gemist door gebruikers.
- Participanten kaarten aan dat ze internationale content missen en dat er ook bepaalde genres missen, zoals bijvoorbeeld true crime.
- Je moet inloggen om tv te kijken, terwijl dat via TV niet nodig is en je dezelfde content te zien krijgt.
- Data die nodig zou zijn voor persoonlijke aanbevelingen, vinden ze niet noodzakkelijk nuttig. Liever geen persoonlijke aanbevelingen op dit platform, want respondenten maken voornamelijk gebruik van VRTMAX om 1 specifiek programma te kijken, ze gaan niet browsen op dit platform, de lay-out en aanbevelingen zetten hen hier niet toe aan.
- Persoonlijke aanbevelingen zijn te schaars en niet accuraat.
- Ze zouden data delen met VRT MAX als er hierdoor betere persoonlijke aanbevelingen komen. Is dit laatste niet het geval, zouden ze toestemming intrekken. Daarnaast zouden ze geen gebruik maken van persoonlijke datakluizen uit schrik dat het niet leidt tot verbeterde gebruikerservaring of dat het te veel digitale kennis zal vereisen.
4. Wat zijn de points of pain van persoonlijke datakluizen? (Focusgroepen + survey)
- Gebruikers zitten niet te wachten op persoonlijke datakluizen, dit wordt ons duidelijk gemaakt door de experts en de focusgroepen.
- Burden of clicks: Er moet vermeden worden dat mensen 20x per dag een pop-up krijgen op hun scherm om toestemming te geven voor het gebruiken van je data. Heel wat jongeren hebben angst dat hun user experience te veel onderbroken zal worden door pop-ups met de vraag om consent, dit heet burden of clicks. Een oplossing hiervoor zouden data coöperatieven zijn, dit zijn bedrijven die voor jou toestemming geven telkens er een pop-up zou verschijnen. Peter gaf aan dat dit aan de hand van profielen zou kunnen, mensen melden zich dan aan voor een laag, matig of hoog privacy profiel en o.b.v. hun keuzes geven de coöperatieven toestemming voor de eindgebruiker.
- Interoperabiliteit: Het zal het voor bedrijven een uitdaging worden op datasets interoperabel te maken, zodat de data makkelijk uit te wisselen zijn tussen verschillende bedrijven en op verschillende niveaus. Dit is een technisch probleem waar wel over nagedacht zal moeten worden.
5. Hoe ziet VRT de toekomst van persoonlijke datakluizen binnen hun platform VRT MAX? (Expertinterview)
Solid is een nieuwe technologie waarbij men het voorgevoel heeft dat deze een positieve invloed kan hebben zowel op maatschappelijk als business gebied. VRT is een openbare omroep die als taak heeft elke Vlaming te bereiken op een transparante en ethische wijze. Om dit te kunnen volbrengen heeft men nood aan data, die idealiter gehaald wordt uit dergelijke datakluizen. Datakluizen maken het volgens meneer Dahdah (VRT) namelijk mogelijk om de blackbox die achter hyperpersonalisatie schuilt te ontrafelen. Echter is het nog onduidelijk hoe belangrijk dergelijke datakluizen voor VRT zouden kunnen zijn. Om dit te achterhalen, gingen ze van start met het Solid4Media project. Dit is een driejarig project waaruit men verschillende cases en tangibles wil halen. Wanneer deze dan effectief in productie zouden gaan, hangt volgens Dahdah af van hoe vlot de bewustwording omtrent darakluizen in Vlaanderen verloopt: “Als we het ooit lanceren, zou niemand het gebruiken want niemand weet waarom ze het nodig hebben. Er gaat eerst een bewustwording nodig zijn”. Hoe effectief de technologie is voor VRT MAX en wanneer deze geïmplementeerd zou kunnen worden, is dus nog niet duidelijk. Desondanks is de interesse er vanuit VRT zeker wel.
Uit een expertinterview met Karim Dahdah, projectmanager innovatieve projecten binnen VRT, bleek dat VRT MAX zich momenteel in een verkennende fase bevindt waarbij ze de noden en wensen van de gebruikers nog in kaart brengen. Op de vraag wanneer zij van plan zijn om datakluizen te integreren in VRT MAX hebben ze nog geen concreet antwoord. Ze voelen wel dat er een bepaalde nood is vanuit de maatschappij om datakluizen te integreren maar wanneer dit exact zal gebeuren hangt af van de resultaten uit de huidige fase. Karim haalde daarbovenop nog aan dat hij er zelf nog niet zeker van is of datakluizen effectief verwerkt zullen worden in VRT MAX omdat ze er nog geen zicht op hebben of gebruikers hier wel klaar voor zijn.
Karim spreekt verder ook over de bezorgdheid dat datakluizen geen succes zullen zijn aangezien gebruikers er nog onvoldoende kennis over hebben. Hij haalt dan ook specifiek aan dat er eerst nood is aan een bewustwording bij de gebruikers. Verder denkt hij niet VRT MAX zelf datakluizen zullen maken. Het project dat nu loopt duurt 3 jaar, waarvan er nu een half jaar verstreken is. Het voornaamste doel is nu om tot een aantal business cases te komen waar ze dan in de toekomst mee van slag kunnen gaan. Hij vermeldt hier ook wel uitdrukkelijk bij dat er helemaal nog geen zekerheid is of ze effectief in productie zullen gaan.
6. Hoe ziet Solid4Media de toekomst van persoonlijke datakluizen? (Expertinterview)
Momenteel staat Solid nog in zijn kinderschoenen. Op dit moment zijn enkel de early adopters bezig met persoonlijke datakluizen en is er nog geen overbrugging geweest van 'the Chasm'.
Voorlopig is er nog geen introductie van de persoonlijke datakluizen (Solid-technologie) naar de Vlaamse eindgebruiker gebeurd vertelde Peter Mechant ons. Ondanks dat er weinig communicatie is naar de eindgebruiker, is er wel heel wat communicatie naar bedrijven vanuit Athumi. Dit betreft B2B communicatie over Solid. Dit met het geloof dat bedrijven de technologie zullen aankopen en integreren in hun online platformen en Solid zo bij de eindgebruiker aangebracht zal worden.
Daarnaast organiseert SolidLab ook de Solid-community waar er meetings gehouden worden om geïntereseerde bedrijven te informeren. Ook is er de website van Solid waar iedereen vrij informatie kan vergaren en werden er in het verleden als nieuwsbrieven verstuurd vanuit Solid4Media naar 4000 mediabedrijven.
De Solid-technologie wordt al door een paar start-ups geïmplementeerd, zoals DataVillage, UseID, Konsolidate. Ook Athumi is hiermee bezig, Athumi is het datanutsbedrijf dat door de Vlaamse overheid is opgestart en vandaag zowel publiek als privaat is waarbij er nauw wordt samengewerkt tussen Solid4Media & Athumi. Athumi verzamelt bijvoorbeeld bedrijven rond use cases waar een samenwerking met Solid4Media inzit. Ook zien we dat er in andere landen geëxperimenteerd wordt met Solid, zoals in Groot-Britannië, Nederland, Zweden en Zwiterserland.
Het doel van de onderzoeksgroep imec is om met Solid een open-source versie in de markt te zetten. Zo hoeven mensen niet afhankelijk te zijn van commerciële bedrijven wanneer ze een persoonlijke datakluis willen. Wat heel erg belangrijk is om een nieuwe technologie te ontwikkelen is om “funding” te krijgen voor het onderzoek, zo kan je aan onderzoek doen en artikels publiceren over wat er in het onderzoek gevonden werd.
Inrupt is het bedrijf van Tim Berners Lee dat de commerciële Solid datapod op de markt zet. Er zijn dus verschillende bedrijven die op hetzelfde idee aan het bouwen zijn, dit is een trend die we regelmatig zien in de industrie.
Wanneer de Solid-technologie volledig geïntegreerd zal zijn in het dagelijkse leven van de eindgebruiker is een vraag die Peter heel erg moeilijk kan beantwoorden. Zijn ruwe schatting is 4 à 6 jaar. Dit zal uiteraard de toekomst moeten uitwijzen.
7. Wat zijn de voordelen voor jongeren om persoonlijke datakluizen te gebruiken? (Focusgroepen + expertinterviews + survey)
- Controle en agency over eigen data. Gebruikers hebben ook op elk moment de keuze om te stoppen met het delen van eigen data.
- Overzicht van welke data je met welke bedrijven deelt.
- Transparantie over wat er met persoonlijke data gebeurt.
- Gepersonaliseerde aanbevelingen
- Verbeteren van de gebruikerservaring
- Voorkeuren meenemen naar andere platformen
- Single sing in op alle platformen
- Incentives (geld verdienen of korting krijgen wegens gebruik datakluis)
Survey:
Bij het analyseren van de resultaten viel op dat Argwanende achterblijvers significant minder geïnteresseerd zijn in elke functionaliteit van persoonlijke datakluizen.
Jongeren spreken voornamelijk over innovatievere oplossingen (inzet van data om te vernieuwen) als motivatie om persoonlijke datakluizen te gebruiken. De koploper op vlak van motieven is privacy. Daarnaast blijven controle, opslag & veiligheid ook belangrijke motieven te zijn voor het gebruik van een persoonlijke datakluis.
In het algemeen is er een sprake van een positieve perceptie op het nut van persoonlijke datakluizen (4.51/7) onder de respondenten. Als er wordt gekeken naar het nut van persoonlijke datakluizen in functie van de solidprofielen, vinden privacy pionieers persoonlijke datakluizen het meest nuttig (5.05/7). Dit wordt gevolgd door de onbezorgde opportunist (4.56/7). De argwanende achterblijvers zien het minst het nut van persoonlijke datakluizen in (3.8/7). Het verschil in nut tussen argwanende achterblijvers en de andere profielen is significant.
8. Welke meerwaarde zouden persoonlijke datakluizen hebben voor persoonlijke aanbevelingen op VRT MAX?
Met de hulp van persoonlijke datakluizen zou de VRT meer toegang tot data over zijn gebruiker kunnen krijgen. Hiermee kan er worden ingezet op betere gepersonaliseerde content.
Ook het aanpassen van het platform op maat zou een meerwaarde kunnen zijn. Kinderen, gezinnen, gepensioneerden, ... kunnen allemaal een andere interface krijgen.
9. Hoe zien andere platformen eruit? (Benchmarking)
Over het algemeen leken de privacyverklaring en het cookiebeleid van de verschillende platformen redelijk op elkaar. Op het platform konden deze steeds op ongeveer dezelfde plaats teruggevonden worden door de gebruiker. Voor alle platformen geldt wel dat deze verklaringen redelijk ‘verstopt’ zitten voor de gebruiker en zij dus zelf actief op zoek moeten hiernaar. Van alle platformen bestudeert in deze fase was VRT het meest overzichtelijk voor de gebruiker. Zij maakten namelijk meer gebruik van visuele voorstellingen terwijl de privacyverklaring en het cookiebeleid van de andere platformen bestonden uit redelijk lange stukken tekst.
10. Wat doet VRT vandaag met de data die ze kennen van hun gebruikers? (Expertinterview)
Vandaag heeft VRT niet heel erg veel data van zijn gebruikers, het gaat om basis socio-demografische data zoals: voornaam, naam, land, postcode, geboortedatum en e-mailadres.
Met deze data kunnen ze niet heel erg veel.
11. Wat doet de VRT vandaag om inzage te krijgen over hun jongere doelpubliek? (Expertinterview)
VRT heeft een dienst genaamd Generation Next, deze focust zich specifiek op 12 – 34 jarigen (jongeren), doelgroep waar VRT het meeste moeite mee heeft om te bereiken. Ze maken gebruik van een vast pannel met jongeren.
Als ze in gesprek gaan met jongeren, gaat het vaak over algemene tendensen bij jongeren. Uit panels kan je geen relevante analyse maken, eerder een check van wat er in die wereld leeft.
Ook de studiedienst van VRT doet kwantitatief en kwalitatief onderzoek.
12. Wat zal belangrijk zijn bij het invoeren van persoonlijke datakluizen?
- Transparantie over wat er met de gegevens van gebruikers zal gebeuren.
- Vertrouwensrelatie tussen gebruiker en bedrijf waarmee persoonlijke gegevens gedeeld worden.
13. Willen jongere data delen met VRT MAX? Zo ja, welke data?
De jongeren uit de focusgroep zouden zeker extra data willen delen met VRT MAX in ruil voor betere gepersonaliseerde content. Ze geven aan data te willen delen zoals interesses, kijkgedrag, regio, nationaliteit.
De meerderheid van de participanten zou hun data van andere streamingplatformen delen met VRT MAX. Hierbij krijgt VRT MAX informatie mee dat ze nu niet weten doordat grote streamingplatformen, zoals Netflix, hun data niet delen met de kleine spelers zoals VRT MAX.
Jongeren willen geen actieve locatie, bankrekening of sociale media zouden willen delen, omdat ze dit te eng vinden voor hun privacy.
14. Hoe bewust zijn jongeren bezig met hun data?
Ze geven aan dat ze heel weinig weten over welke data ze delen, met wie en wat daar dan mee gebeurd. Ze zijn daarom ook blij dat er gezocht wordt naar een oplossing voor dit probleem.
15. Hoe is het gesteld met het vertrouwen in de VRT?
Het vertrouwen van de meeste participanten ligt hoger bij de VRT dan bij grote streamingplatformen, zoals Netflix. Ze zouden meer data willen delen met een Vlaams bedrijf dan met een internationaal bedrijf, en al zeker niet met een Chinees bedrijf. Hierbij zouden de participanten het minder erg vinden moest VRT data hun bijhouden, omdat het meer authentiek voelt. Een andere reden is doordat het van de overheid is en ze de data niet mogen misbruiken. Alle participanten zien VRT MAX als betrouwbaarder buiten één deelnemer.
Participanten van de focusgroep geven aan dat ze de persoonlijke datakluis voor VRT MAX zouden gebruiken als het zorgt voor de verbetering van het platform beter te maken en om goede persoonlijke aanbevelingen te verkrijgen. Voor internationale platformen zouden ze deze datakluis eerder gebruiken om zo zelf de controle over hun data te hebben.
Peter Mechant gaf ons aan het einde van het interview ook nog mee dat het heel erg belangrijk is dat consumenten vertrouwen hebben in het bedrijf of streamingsplatform.
Wat nemen we mee naar de volgende onderzoeksstap?
- Gebruiksvriendelijkheid VRT MAX verder onderzoeken, momenteel zijn ze hier niet positief over.
Te onthouden voor op te leveren tangible:
- Interoperabiliteit tussen verschillende databronnen
- On/off button om op elk moment uit de gepersonaliseerde filterbubbel te stappen.
- Bewustzijn creëren over de problematiek.
- Voordelen duidelijk maken
- Burden of clicks vermijden
- Persona's meenemen bij het ontwerpen van een tangible
- Transparante communicatie naar deelnemers over werking persoonlijke datakluizen
- Gebruiksgemak: De jongeren zouden enkel gebruik maken van een persoonlijke datakluis als het makkelijk en vlot te gebruiken is. Het gebruiksgemak bepaalt volgens hen het succes van persoonlijke datakluizen. Als het gebruik van persoonlijke datakluizen niet te complex is, zal het gebruik gestimuleerd worden.
Fase 1
02/10/2023 - 16/10/2023Doelstelling
Deze fase omvat de kennismaking met de VRT, het kaderen van de problematiek en begrijpen waar het probleem vandaan komt. De volgende onderzoeksvraag wordt ons voorgelegd: “Hoe kan VRT MAX de gebruikerservaring verbeteren door middel van (Solid-gebaseerde) persoonlijke datakluizen?”. Het doel in deze fase is om het probleem vast te stellen, een concrete onderzoeksvraag te formuleren en het onderzoeksplan uit te werken.
Vraagstelling
- Wat is een persoonlijke datakluis? (Literatuurstudie)
- Wat vinden mensen van persoonlijke datakluizen? (Literatuurstudie)
- Wat is Solid? (Literatuurstudie)
- Wie zijn de stakeholders? (Stakeholdermapping)
- Wat zijn de kernwaarden en doelen van VRT? (Product promise)
Methodeplanning
- Aantal respondenten: -
- Fase: Voorbereiding
- Aantal respondenten: -
- Fase: Voorbereiding
- Aantal respondenten: -
- Fase: Voorbereiding
- Aantal respondenten: -
- Fase: Voorbereiding
Taakverdeling
Volledig team
- Caitlyn Crew
- Elodie Devos
- Anna Loots
- Coralie D'haenens
- Esther Vandenberghe
Volledig team
Volledig team
Volledig team
- Caitlyn Crew
METHODIEK 1: Stakeholder mapping
Aantal respondenten
Belangrijkste resultaten
- Inzicht in wie de stakeholders zijn binnen het project Solid4Media.
- Onze belangrijkste stakeholders zijn VRT en Solid4Media, dit zijn namelijk onze opdrachtgevers voor dit project. Daarnaast vormen SolidLab Vlaanderen, Athumi en DataVillage cruciale stakeholders doorheen deze challenge. Zij gaan ons doorheen dit project heel wat informatie kunnen aanleveren, aangezien zij over diepgaande kennis en ervaring beschikken in verband met persoonlijke datakluizen.
METHODIEK 2: Literatuurstudie
Aantal respondenten
Belangrijkste resultaten
- Aan de hand van een literatuurstudie kregen we inzicht in de werking van persoonlijke datakluizen, wat van cruciaal belang is voor het verdere verloop van dit onderzoeksproject. Het verduidelijkte vervolgens dat het belangrijk is om de voordelen van het gebruik van persoonlijke datakluizen aan de eindgebruiker te verduidelijken, zoals agency, controle en transparantie. Vervolgens werd uit de literatuur duidelijk dat het bewustzijn van persoonlijke datakluizen bij de Vlaming significant laag is. Zodoende is het van belang in te zetten op "explainability" en te onderzoeken hoe het gebruik van persoonlijke datakluizen in de contect van VRT MAX er uit zal moeten zien, zodat het bovenstaande voordelen en voldoende duidelijkheid biedt voor de eindgebruikers.
METHODIEK 3: Product promise
Aantal respondenten
Belangrijkste resultaten
- Aan de hand van een product promise werd duidelijk dat de belangrijkste kernwaarden binnen onze challenge kennis, vertrouwen en privacy zijn. De belangrijkste pijnpunten zijn vervolgens: gebrek aan kennis en bewustzijn van persoonlijke datakluizen & transparantie.
- De belangrijke succesindicatoren om de klanttevredenheid in de toekomst te meten zijn: grotere klanttevredenheid, verbeterde reputatie, meer streaming, mogelijk bredere acceptatie van de Solid-technolgie.
Antwoorden
1. Wat is een persoonlijke datakluis?
Persoonlijke datakluizen willen een alternatief bieden voor de huidige, meer gecentraliseerde aanpak van gegevensverwerking door een meer gedecentraliseerd model te introduceren. Dit model dient individuen in staat te stellen (een deel van) hun eigen gegevens vast te leggen, waardoor zij de individuele controle hebben over en zelf beslissingen kunnen maken over over de verwerking en overdracht van hun persooonlijke gegevens (Fallatah et al., 2023; Janssen et al., 2020). Een persoonlijke datakluis kan gezien worden als een soort van ‘container’ waarin de persoonlijke gegevens van een persoon worden vastgelegd, opgeslagen en geanalyseerd.
2. Wat vinden mensen van persoonlijke datakluizen?
In de Solidmonitor 2022 werden drie duidelijke profielen naar voor gebracht.
De privacy pionier is iemand die positief tegenover technologie staat en zodoende ook ten opzichte van persoonlijke datakluizen en wil vooral meer controle en transparantie over zijn eigen data.
De argwanende achterblijver is het andere uiterste. Deze persoon staat namelijk wantrouwig en onzeker tegenover technologie. Deze mensen hebben vaak ook niet de vaardigheden om met technologie om te gaan en staan erg argwanend tegenover persoonlijke datakluizen.
De onbezorgde optimist is de Vlaming die positief staat tegenover technologie. Deze mensen zijn nieuwsgierig naar persoonlijke datakluizen en als ze in de toekomst positieve ervaringen hebben zullen ze zeker gebruik maken van de technologie.
3. Wat is Solid?
Solid (Social Linked Data Platform) is een project opgestart door Tim Berners Lee, wat nu omschreven kan worden als een gedecentraliseerd platform voor sociale webapplicaties, waarbij de gegevens van gebruikers worden losgekoppeld van applicaties die gegevens genereren en benutten. Deze gegevens worden op zijn beurt autonoom beheerd, met als doel de controle over persoonlijke gegevens terug te geven aan gebruikers. Solid laat het toe dat elke gebruiker zijn gegevens kan opslaan in een online opslagruimte, die ook wel POD (Personal Online Datastore) wordt genoemd. Hier kan allerlei data in opgeslagen worden om te delen met bedrijven. Hiervoor geeft de gebruiker telkens specifiek toestemming en kan de gebruiker die toestemming op elk moment ook weer intrekken.
4. Wie zijn de stakeholders?

5. Wat zijn de kernwaarden en doelen van VRT? (product promise)
Vanuit de product promise werden enkel kernwaarden en doelen duidelijk. Met als doel, het streven naar een transparante en gebruikersgerichte streamingervaring door de implementatie van Solid-technologieën. De focus ligt op het vergroten van gebruikersbereidheid voor Solid, de bewustmaking van de meerwaarde van datakluizen en het herstellen van agency over hun gegevens op het platform.
We stelden zeven kernwaarden vast, waaronder kennis, vertrouwen en privacy. Geïdentificeerde pijnpunten omvatten gebrek aan kennis en bewustzijn bij gebruikers over datakluizen en gebrek aan transparantie. Deze pijnpunten zijn relevant voor de opbouw van onze onderzoeksvragen en deze reduceren kan een mogelijks doel zijn in de volgende fase. Mogelijke oplossingsideeën hieromtrent omvatten educatieve campagnes, betrokkenheid van de overheid en nudging van gebruikers naar het gebruik van Solid. Dit zijn echter vooruitzichten voor een later fase.
Daarnaast keken we ook naar wat mogelijke uitkomsten zijn en hoe meetbaar deze kunnen zijn. Bij succes belooft VRT Max een verbeterde klantentevredenheid, gebruikersautonomie over gegevens en de mogelijkheid om een betere gebruikerservaring te bekomen via Solid. Meetbare succesindicatoren omvatten grotere klantentevredenheid, een verbeterde reputatie, meer streams op VRT Max en mogelijk de bredere acceptatie van Solid-technologieën door andere platforms en bedrijven.
Wat nemen we mee naar de volgende onderzoeksstap?
- Het concept van ‘Solid’ loslaten en voortaan het ruimere concept persoonlijke datakluizen gebruiken omdat persoonlijke datakluizen breder is dan enkel het Solid-project.
- Belangrijk om ook inzichten en meningen van experts te bevragen om zaken te weten komen die niet in de literatuur staan.